درسگفتار «نقش و کارکرد لحن درفرآیند تولید معنا (مطالعه موردی غزل های حافظ)»
پژوهشکده زبان و ادبیات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری مرکز ادبیات فارسی و تحقیقات عرفانی دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب برگزار می کند:
درسگفتار «نقش و کارکرد لحن درفرآیند تولید معنا (مطالعه موردی غزل های حافظ)»
دکتر فرهاد طهماسبی
هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
امروزه شیوه برخورد با متن و تحلیل محتوا و نگاه زیبایی شناسانه در پرتو دانش های نظری و مبانی بینارشته ای درقیاس با گذشته های دور و نزدیک دچار دگرگونی و تغییر چشمگیری شده است. مفهوم معنی قطعی و نهایی در دهه های گذشته به چالش کشیده شده و نقش خداوندگاری مولف نه تنها به کناری نهاده شده بلکه از جانب برخی نظریه پردازان مرگ مولف نیز اعلام شده است.نظریه دریافت و دیگر چشم اندازهای مخاطب محور نقشی خلاق و آفرینشگر برای خواننده قایل شده اند.تمایز گذاری میان متن و اثر جایگاهی ویژه به متن های باز و خلاق ادبی داده وعلاوه بر وجوه حاضر درمتن لایه های غایب و سپیدی های متن نیز مورد توجه قرار گرفته است. دانش های روان شناسی جامعه‌شناسی و بویژه زبان شناسی یافته های خود را بر متون خلاق ادبی منطبق ساخته و به دستاوردهای درخشانی نایل شده اند. روانکاوی ادبی جامعه شناسی ادبی تحلیل گفتمان ادبی معناشناسی منظور شناسی نشانه شناسی و سبک شناسی گفتمانی و حاصل تعامل این دانش ها و نظریه های مرتبط با ادبیات و متون ادبی است.
بخش عمده ای از دانش ها ونظریه های ادبی نوین اگرچه در سنت های ادبی گذشته ریشه دارند و با مطالعه دقیق می توان رگه هایی از آنها را در نظریه های پراکنده وگهگاه منسجم پیشینیان یافت از طریق ترجمه وارد ادبیات امروز ما می شوند و بیشتر وجه نظری مطرح شده در آنها به زبان فارسی برگردانده می شود ناگفته پیداست تا این نظریه ها در عمل و در برخورد با متون به کار بسته نشوند کارآیی و کارکرد و اعتبار و ارزش آنها آشکار نمی گردد و صرفا جنبه حاشیه ای و یا تزیینی و ادعایی خواهند داشت. در سنت های ادبی تحلیل گرانه ما عمدتا تجزیه عناصر صرفی و نحوی و بلاغی در خارج از متن و بدون درنظر گرفتن ساختار کلی و روابط متقابل اجزاء صورت می گرفت و غالبا تحلیل ها در مرحله تجزیه متوقف می شد و آنگاه در پرتو معنی قاموسی واژگان و بدون در نظر گرفتن روح کلی اثر و گفتمان غالب در آن و به عبارت دیگر بدون ترکیب مجدد عناصر تجزیه شده به ارائه معنای قطعی از بیت و نه متن پرداخته می شد و در بیشتر اوقات هنوز هم می شود.
یکی از عناصر مهم وتاثیرگذار درشکل گیری متون خلاق وبه طور کلی در فرآیند تولید معنا لحن است که در مطالعات ادبی مادر تحلیل محتوایی و زیبایی شناسانه چندان مورد توجه قرار نگرفته است حتی در برخورد با متون روایی اغلب به عنصر لحن به عنوان یکی از عناصر داستان پرداخته و به گونه ای گذرا از آن گذشته اند حال آنکه درک و دریافت درست لحن – که کار آسانی هم نیست - باعث درک و دریافت معناهای ممکن و نهفته و مکاشفه های شورانگیز و گهگاه پایان ناپذیر برای خواننده تواند شد.
در این درسگفتار در پی طرح شیوه ای نو در برخورد با متن و با تکیه بر مطالعه موردی "نقش و کارکرد لحن در فرآیند تولید معنا در غزل های حافظ"پی گرفته خواهد شد. انتظار می رود مخاطبان پس از پایان دوره شیوه یاد شده را در برخورد با هر متن ادبی به گونه ای خلاق اعمال نمایند.
سرفصل ها و محتوای دوره آموزشی :
تبیین و توضیح مفهوم و کارکرد و انواع لحن و عناصر سازنده و تاثیر گذار در شکل گیری آن.
نقش و کارکرد واژگان و خوشه های تداعی گر و نقش رمزگان در شکل گیری لحن.
پیوند نحو (ساختهای متفاوت جمله و جابه جایی های نحوی) و لحن.
پیوند وجه (اخباری- امری-عاطفی) و لحن.
تاثیر صفت های ارزش گذار انه(برتر و برترین) و افعال و قیدها بر لحن.
موسیقی (وزن و آهنگ و قافیه و ردیف) و لحن.
زاویه دید و لحن.
با هدف افزایش دانش نظری درباره نظریه های ادبی
ارتقای مهارت عملی تجزیه و ترکیب ساختاری متن.
تقویت و توانمندسازی دانسته های سبک شناختی، تحلیل متن، مباحث بلاغی وزیبایی شناسانه، موسیقی شعر.
شرکت در این دوره برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و پژوهشگران رشته های زبانشناسی، ادبیات فارسی مفید است.
شرکت در این دوره برای تمامی متخصصان و علاقمندان علوم انسانی بلامانع است.
به شرکت کنندگان گواهینامه معتبر داده خواهد شد که ارزش علمی و اداری دارد. این گواهینامه قابل ترجمه و مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.
علاقمندان برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام به سایت مرکز آموزش‌های آزاد تخصصی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
مراجعه کنند.
تلفن مشاوره (در ساعت اداری) : 88624485
نشانی: تهران- میدان فردوسی به سمت میدان امام - خیابان کوشک - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب - دانشکده هنر و معماری – سالن آمفی تئاتر
مرکز آموزش‌های آزاد تخصصی علوم انسانی
| عنوان | ساعت شروع | ساعت پایان |
|---|---|---|
| جلسه اول | ۰۲:۳۰ بعدازظهر | ۰۶:۳۰ بعدازظهر |
| عنوان | ساعت شروع | ساعت پایان |
|---|---|---|
| جلسه دوم | ۰۲:۳۰ بعدازظهر | ۰۲:۳۰ بعدازظهر |
| عنوان | ساعت شروع | ساعت پایان |
|---|---|---|
| جلسه سوم | ۰۲:۳۰ بعدازظهر | ۰۲:۳۰ بعدازظهر |
