یک اقتصاد خلاق پایه: مسائل بنیادین«پیشطراحی»، در سطوح توسعه، کلان، بخشی، و خرد
دوره آموزشی «کارگاه یک اقتصاد خلاقپایه: مسائل بینادین«پیشطراحی»، در سطوح توسعه، کلان، بخشی، و خرد» با توسط مرکز نوآوری و توسعه فناوری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تاریخ 2آذر ماه 1400 بصورت مجازی برگزار می‌شود.
از آن جا که شکاف رشد اقتصادی میان کشورهای توسعهیافته و توسعهنیافته در دهههای اخیر، در حال تشدید بوده است (به گونهای که امروز آن را «شکاف بزرگ» مینامند)، کشورهای گروه دوم به دنبال راهکارهایی برای تسریع همگرایی به سوی کشورهای گروه اول بوده و هستند. بسیاری از کشورهایی که در نیمقرن پیش، درآمد سرانهای هم سطح ایران داشتند، در طول این 50 سال، رشد اقتصادی قابل توجهی را تجربه کرده و توانستهاند سطح درآمد سرانه (و در نتیجه، رفاه اقتصادی) مردم خود را به کشورهای پیشگام توسعه بسیار نزدیک کنند؛ بهگونهای که پیشبینی می‌شود در یک دهة آینده، ترکیب قدرتهای اصلی اقتصادی دنیا تغییر کند. در نقطة مقابل، ایران با وجود پتانسیلهای بالا و بعضاً منحصر به فرد جغرافیایی، تمدنی، تنوع فرهنگی، اقتصادی و ... همچنان در آنسوی «شکاف بزرگ» قرار دارد. نظر به فاصله زیاد درآمد سرانه میان اقتصادهای در حال توسعه و توسعهیافته، لازم است سیاستگذاران اقتصادی در ایران با اجرای یک استراتژی توسعه اقتصادی منسجم، این «شکاف بزرگ» را با حداکثر سرعت، تعدیل کنند.
ساختار هر اقتصادی در فرآیند گذار خود، کم‌کم به سوی سهم بیشتر بخشهای کموزنتر، پیشرفتهتر و خلاقتر حرکت میکند. بر این اساس، فیلیپس (2011) نشان میدهد در دهههای اخیر، ساختار فنآوری در بیشتر کشورهای توسعهیافته، از صنایع کارخانهای (که بیشتر، فنآوریهای سرمایهبر دارند) به سمت صنایع فرهنگی و خلاق (که عمدتاً دارای تکنولوژیهای سرمایه انسانیبر هستند) تغییر کرده است. بنابراین موضوع مهمی که میبایست به دقت تبیین شود و فهم نظری مشترک درباره آن پدید آید، این است که اقتصاد ایران نیز همچون اقتصادهای توسعهیافتهتر، دیر یا زود به سمت پیشرانی بخش کموزنتر، پیشرفتهتر و خلاقترِ صنایع خلاق حرکت خواهد؛ در نتیجه، سیاستگذاران اقتصادی در ایران تنها میتوانند با طراحی یک استراتژی توسعة اقتصادی خلاقپایه و تنظیم سیاستهای اقتصادی متناسب با آن، از طریق ایجاد یک «تورش تعمدی در ساختار تولید»، فرآیند همگرایی با اقتصادهای توسعهیافته را شتاب بخشند.
هدف اصلی این کارگاه تبیین مسائل پیش از طراحی(pre-design issues)یک اقتصاد خلاقپایه در چهار سطح توسعه، کلان، بخشی، و خرد است؛ که لازم است درباره آنها میان دانشمندان، سیاستگذاران و سایر نخبگان، فهم نظری مشترکی برای طراحی و پیادهسازی یک توسعة اقتصادی مبتنی بر بخش خلاق ایجاد شود. در اثر ایجاد چنین فهمی در ایران، امکان بهرهبرداری از قابلیت پیشرانی بخش خلاق (به عنوان یک بخش نوظهور در ساختار تولید) برای دستیابی به توسعه اقتصادی فراهم میگردد.
در ادبیات علم اقتصاد، سطح خرد شامل نظریة رفتار مصرفکننده، نظریة رفتار تولیدکننده، بررسی انفرادی انواع بازارهای کالا و بازارهای عوامل تولید است. در حالیکه سطح کلان به مطالعة بازارها و سیاستها (شامل سیاستهای بودجهای، پولی، مالی، ارزی، تجاری، دستمزدی، و ...) میپردازد. سطح بخشی، بر روی یک بخش از ساختار تولید و مسائل خاص آن بخش تمرکز میکند. در بالاترین سطح، اقتصاد توسعه با ترسیم مسیر تاریخی رشد، به تبیین علل اقتصادی- اجتماعی عقبماندگی و مسیرهای ممکن برای همگرایی به پیشگامان توسعه میپردازد. تحلیل پدیدههای اقتصادی در یکی از این سطوح، به سطح پایینتر یا بالاتر از آن قابل تعمیم نیست؛ بنابراین لازم است مسائل هر سطح بهطور جداگانه بحث شود.
بر این اساس، چارچوب مباحث این کارگاه به صورت زیرطراحی شده است:
- در سطح توسعه: اجماع نظری نخبگانی، لزوم اجرای یک استراتژی توسعة اقتصادی منسجم و محدودشده، انتقال ساختار تولید در مسیر تاریخی رشد، استراتژی توسعة اقتصادی خلاقپایه، طراحی یک نهاد مقرراتی، و ...؛
- در سطح کلان: ارتباط بخش خلاق با سایر بخشهای اقتصادی و سیاستهای کلان در هر یک از بخشها (دولت، بخش مالی، تجارت خارجی و ...)؛
- در سطح بخش خلاق: زیربخش (هنر، میراث، صنایع خلاق، دیجیتال، رسانه، ورزش، و ...)، معیار شمول در این بخش، اصطکاکهای بازار کار خلاق، کارآیی مداخلة دولت، استراتژی توسعة اقتصادی بخش خلاق، چارچوب شاخصهای آماری استاندارد متناسب با استراتژی توسعه، تولید و انتشار آمار و اطلاعات منسجم، و ...؛
- در سطح خرد: ویژگیهای خاص هر یک از زیربخشهای هنر، میراث، صنایع خلاق، دیجیتال، رسانه، ورزش، و ....
سرفصل‌ها و محتوای دوره آموزشی:
تبیین مسائل اساسی پیشروی تحقق یک اقتصاد خلاقپایه در سطوح توسعه، کلان، بخشی، و خرد
با هدف افزایش دانش نظری فهم نظری مشترک از پیشمسائل مرتبط با طراحی و تحقق یک اقتصاد خلاقپایه در چهار سطح تحلیل توسعه، کلان، بخشی، و خرد
شرکت در این دوره برای چه کسانی مفید است؟
شرکت در این دوره برای پژوهشگران، سیاستگذاران مرتبط با بخش خلاق، سیاستگذاران توسعه اقتصادی کشور و برای تمامی متخصصان و علاقمندان علوم انسانی مفید است.
مدت زمان دوره : 1 ساعت ( 1 جلسه 4 ساعته ) 1 روز
زمان برگزاری: روز سه شنبه، ساعت 14 تا 18 تاریخ: 2 آذر ماه 1400
با ارائه گواهینامه معتبر و مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دارای ارزش علمی و اداری و قابل ترجمه
برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام Mata.ihcs.ac.ir
مشاوره: 88624485
در صورت نیاز به شماره 09036200266 پیام بدهید
تهران- بزرگراه کردستان- نبش خیابان دکتر صادق آئینه وند (64 غربی)
مدیریت ترویج دستاوردهای پژوهش های علوم انسانی
