نقد و بررسی کتاب دانشگاهی (برای دستیاران نقد کتب گروه علوم تربیتی)

دوره آموزشی «کارگاه آموزشی نقد و بررسی کتاب دانشگاهی (برای دستیاران نقد کتب گروه علوم تربیتی)» با همکاری گروه علوم تربیتی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی  پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تاریخ 22مهر ماه 1400 بصورت مجازی برگزار می‌شود.

همان‌طور که بررسی مبانی نظری و شواهد تجربی نشان می‌دهد نقد و نقادی خصوصاً در حوزه کتب و متون دانشگاهی،فعالیتی تخصصی و حرفه‌ای بوده و نیازمند کسب دانش، باور و نگرش و مهارت‌های لازم برای این امر است و بدون آموزش و یادگیری‌های لازم پرداختن به آن سبب آثار مناسب و نقادی‌های اثرگذار نخواهد شد.

لذا گروه علوم تربیتی شورای بررسی متون بر آن است تا با جذب شماری از دانش‌پژوهان جوان و مستعد حوزه علوم تربیتی و برگزاری کارگاه آموزشی ویژه‌ای با عنوان «نقد و بررسی کتاب دانشگاهی برای دستیاران گروه علوم تربیتی» آن‌ها را برای شرکت در فرآیند پیچیده نقد و بررسی کتب و متون دانشگاهی در حوزه علوم تربیتی آماده نماید. البته این طرح در راستای حرکت حول محور مسئله کلان گروه علوم تربیتی شورای بررسی متون یعنی «توسعه نقد نظام‌مند علوم تربیتی و نهادینه‌سازی فرهنگ نقد در جامعه دانش‌پژوهان این حوزه» می‌باشد و درصدد آن است که با عملیاتی سازی ایده شناسایی و پرورش «دستیاران نقد» از بین فارغ‌التحصیلان جدید دکتری و همچنین دانشجویان توانمند و علاقه‌مند دوره دکتری، هم هدف «ترویج نقد نظام‌مند علوم تربیتی در بین دانش‌پژوهان علوم تربیتی کشور» و هم هدف «توسعه نقد نظام‌مند قلمرو علوم تربیتی» را محقق سازد. به بیانی دقیق‌تر، بهره‌گیری از ظرفیت دانش‌آموختگان و همچنین دانشجویان توانمند دکتری علوم تربیتی سبب خواهد شد این گروه از دانش‌پژوهان با رسالت و نقش گروه علوم تربیتی شورا و همچنین فرایند نقد و بررسی کتب و متون دانشگاهی آگاه شده و طی فرآیندی روشمند شایستگی نقد و بررسی کتب و متون علوم تربیتی را کسب نمایند. از طرفی دیگر، انجام عملی نقد توسط این گروه از دانش‌پژوهان علوم تربیتی زیر نظر یکی از اعضاء یا استادان دارای تجربه نقد سبب می‌شود زمینه انتقال تجربه ارزشمند استادان پیشکسوت گروه علوم تربیتی به دانش‌پژوهان جوان و مستعد این حوزه فراهم‌شده و در ضمن با هدایت و راهبری هر یک از این دستیاران زیر نظر یکی از اعضاء گروه علوم تربیتی یا دیگر استادان خبره، ایشان را عملاً درگیر نقد عملی تعدادی از کتاب‌های این گروه در سال 1400 خواهیم کرد و بدین ترتیب روند نقد کتاب‌های علوم تربیتی در چشم‌انداز فعالیت‌های گروه به‌صورتی نظام‌مند و هدفمند توسعه خواهد یافت و درنتیجه پس از برگزاری موفق این کارگاه آموزشی و تداوم آن در سال‌های آتی امیدواریم که شبکه نخبگان دارای آمادگی داوری و بررسی کتب دانشگاهی حوزه علوم تربیتی افزایش کمی و کیفی یابد.

البته برگزاری این دوره آموزشی بنا بر نظر اعضای محترم گروه توسط دبیر محترم گروه جناب آقای دکتر سیدمحمدحسین حسینی و با مشارکت اعضای گروه خواهد بود و در صورت موفقیت، می‌توان شبیه این دوره را در سال‌های آتی برای سایر گروه‌های تخصصی شورای بررسی متون (البته متناسب با مقتضیات هر گروه) برگزار نمود.

فایل پوستر

سرفصل‌ها و محتوای دوره آموزشی:

مفهوم شناسی نقد، اصول نقد، ارزش و اهمیت نقد در جامعه علمی، جایگاه موجود نقد در جامعه علمی،

• معنی و مفهوم نقد
• اصول و اخلاق نقد
• نقد معیار و معیار نقد
• چرایی نقد به‌طور اعم و نقد کتاب‌های دانشگاهی
• جایگاه نقد در جامعه دانشگاهی کشور

روش‌شناسی نقد کتب دانشگاهی

• نقد به‌عنوان روش پژوهش علمی
• روش‌های پژوهشی مرتبط با نقد کتب
• مراحل و گام‌های نقد کتاب دانشگاهی
• نگارش بخش روش‌شناسی در یک مقاله نقد کتاب

معیارهای نقد کتب دانشگاهی براساس فرم نقد شورای بررسی متون، و بررسی برخی یادداشت‌ها و مقالات انتقادی برگزیده

1. معیارهای معرفی و توصیف اثر و ارزیابی شکلی آن

• مشخصات شناسنامه­ای اثر (نویسنده/ مترجم، ناشر، ...)
• معرفی ساختار کتاب (بخش­ها و فصل­ها، ...)
• ویژگی­های فنی اثر (طرح جلد، صحافی، قطع، نوع و اندازه قلم، صفحه­آرایی و ...)
• ویرایش ادبی (علائم سجاوندی، رعایت قواعد نگارشی- ویرایشی و ...)
• رعایت اصول علمی ارجاع دهی در درون‌متن و کتاب­نامه
• ...

2. تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر

• بررسی ابعاد آموزشی اثر (جامعیت و تناسب محتوا با توجه به اهداف درسی، مطابقت اثر با آخرین سرفصل­های مصوب رشته، تناسب مطالب با سطح علمی مخاطبان، میزان استفاده از ابزارهای علمی مانند تمرین، نمودار/ جدول/ تصویر و ...)
• مسئله­مندی کتاب و پاسخگویی به نیازهای علمی و کاربردی کشور
• ارزیابی نظم منطقی و انسجام درونی بخش­های مختلف کتاب
• میزان استحکام تحلیل­ها و تبیین­های ارائه‌شده در اثر (توجه به مبانی و پیش­فرض­های علمی و پژوهشی، نقد مستند و علمی آرا و نظرات مطرح‌شده، ارائه تحلیل­های نوین و ...)
• دقت در کاربرد اصطلاحات تخصصی و معادل­سازی برای واژه­ها و اصطلاحات تخصصی و خارجی
• میزان رعایت اصول و اخلاق علمی (استفاده از زبان علمی، ذکر منابع مورداستفاده، سوگیری غیر­علمی)
• هماهنگی / سازواری اثر با ارزش­های اسلامی و ایرانی
• خلاقیت و نوآوری
• استفاده از منابع معتبر و داده­های روزآمد
• ...

3. ارزیابی نهایی اثر

• ارائه نظر نهایی درباره نقاط قوت و ضعف کتاب با در نظر گرفتن ملاک­های شکلی، روشی و محتوایی
• تبیین کاربرد­های اثر با توجه به اهداف تألیف کتاب
• پیشنهادها

نگارش و تدوین مقاله دانشگاهی با همراهی و راهبری استاد راهنما (ترجیحاً براساس شیوه‌نامه پژوهشنامه انتقادی متون)

• نگارش مقدمه و تبیین مسئله مقاله
• نگارش بخش روش‌شناسی مقاله
• نگارش بخش یافته‌های (توصیفی تحلیلی و انتقادی) مقاله
• نگارش بخش نتیجه‌گیری و پیشنهاد مقاله
• نگارش بخش منابع مقاله نقد کتاب
•  نگارش چکیده مقاله

با هدف افزایش دانش نظری:

 بعد از برگزاری این دوره انتظار می‌رود دانش و نگرش شرکت‌کنندگان در دوره درباره چیستی و چرایی نقد و نقادی کتاب‌های دانشگاهی، اصول و اخلاق نقد و مراحل و گام‌های آن افزایش یابد و به افرادی آگاه و توانمند در این زمینه تبدیل شوند.

و ارتقای مهارت عملی در نقد کتاب دانشگاهی

شرکت در این دوره برای چه کسانی مفید است؟

شرکت در این دوره برای دستیاران اصلی گروه علوم تربیتی (معرفی‌شده توسط اعضاء و داوران)، دانشجویان، پژوهشگران و برای تمامی متخصصان و علاقمندان علوم انسانی مفید است.

مدت زمان دوره : 15 ساعت ( 5 جلسه 3 ساعته ) 5 روز

زمان برگزاری: روزهای پنج شنبه، ساعت 9 تا 12      تاریخ: 22 مهرماه 1400

با ارائه گواهینامه معتبر و مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دارای ارزش علمی و اداری و قابل ترجمه

کانال سروش مرکز:     sapp.ir/tamihcs

مشاوره: 88624485

در صورت نیاز به شماره 09036200266 پیام بدهید

تهران- بزرگراه کردستان- نبش خیابان دکتر صادق آئینه وند (64 غربی)

مدیریت ترویج دستاوردهای پژوهش های علوم انسانی