هادی رهنما

رزومه در سیماپ

رزومه انگلیسی EN

مقالات در پرتال جامع

پروفایل در شبکه‌های علمی

فایل سخنرانی‌ها

باسمه تعالی

کارنامه و سوابق آثار

هادی رهنما
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

ایمیل:
hrahnamaa@gmail.com
h.rahnama@ihcs.ac.ir

ویراست بهمن ماه 1401

حوزه مطالعات
    پژوهش معناشناختی در واژگان اخلاقی-دینی قرآن و حدیث
    پژوهش در تغییرات معنایی واژگان اخلاقی-دینی در زبان فارسی (با تکیه بر ترجمه‌های فارسی قرآن کریم)
    پژوهش زبان‌شناختی در داده‌های اختلاف قرائات قرآن
    پژوهش نشانه‌شناختی در وجوه بیان و گفته‌پردازی قرآن کریم

سوابق تحصیلی
    کارشناسی ارشد پیوسته رشته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، گرایش علوم قرآن و حدیث، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، بهمن 1382.
    دکتری الهیات و معارف اسلامی، گرایش علوم قرآن و حدیث، دانشگاه امام صادق (ع)، آبان 1392.

پایان‌نامه و رساله
    کارشناسی ارشد: «معنی‌شناسی نام‌های معاد در قرآن کریم»
    دکتری تخصصی: «تحلیل فرآیند گفته‌پردازی در قرآن کریم با تکیه بر نشانه‌شناسی بسطی» (/تنشی tensive semiotics)

سوابق اجرایی
    کارشناس مرکز طرح و برنامه‌ریزی سازمان صداوسیما، 1384.
    مدیرکل امور پژوهشی دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران، 1384-1385.
    سرویراستار و مدیر واحد آماده‌سازی کتاب، مؤسسه نشر شهر (وابسته به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)، 1388-1391.

اشتغالات علمی-پژوهشی
    پژوهشگر پژوهشکده مطالعات قرآنی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، 1393-1394.
    عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، از 1394-1399.
    عضو شورای تخصصی رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور، 1397-1399.
    دبیر تخصصی فصلنامه علمی-پژوهشی «پژوهش‌های زبان شناختی قرآن کریم» دانشگاه اصفهان، از بهمن ماه 1397.
    عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات علوم قرآنی، گروه مطالعات زبان‌شناسی قرآن، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، از 1400.

آثار 
الف) کتاب:
    معناشناسی نام‌های معاد در قرآن کریم، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، 1390.
    دو فصل از کتاب معناشناسی و مطالعات قرآنی (متن سلسله کارگاه‌های آشنایی با حیطه‌های معناشناسی، دوره‌های اول تا سوم)، به کوشش فروغ پارسا، تهران: نگارستان اندیشه، 1397.

ب) مقاله:
    «بغوی، حسین بن مسعود»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر محمدکاظم موسوی بجنوردی، تهران: 1383، ج12، صص375-377.
    «تنزیل» (بررسی تاریخی نظریات مرتبط با نزول قرآن و معناشناسی تاریخی واژه تنزیل)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر محمدکاظم موسوی بجنوردی، تهران: 1387، ج16، صص216-220
    «معناشناسی «تدبّر» در قرآن کریم»، ضمن مجموعه مقالات بیست‌وچهارمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم، تهران: اسوه، 1387، ج2، صص3-42.
    «حوزه معنایی نام‌های گناه در قرآن کریم و نقد ترجمه‌های فارسی بر اساس آن»، مطالعات قرآن و حدیث، شماره 2، بهار و تابستان 1387، صص 113-147.
    «تحلیل فرآیندهای گفتمانی در سوره قارعه، با تکیه بر نشانه‌شناسی تنشی»، همراه با احمد پاکتچی و حمیدرضا شعیری، جستارهای زبانی، مهر و آبان 94، صص 39-68.
    «از کرامت جاهلی تا کرامت قرآنی، نشانه‌شناسی فرآیندهای گفتمانی «کرامت» در قرآن با تکیه بر الگوی تنشی»، همراه با سید حسن سعادت مصطفوی و حمیدرضا شعیری، پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، شماره 2، تابستان و پاییز 1392، صص 25 تا 42.
    «شکل‌گیری انگاره شهادت در سال‌های نخست هجری»، همراه با اشرف منتظری، حامد خانی و ارسطو میرانی، علوم قرآن و حدیث، شماره 106، بهار و تابستان 1400، صص 137-159.
    «بررسی توانمندی‌‌ها و شایستگی‌‌های دانش‌آموختگان رشته علوم قرآن ‌و حدیث در سه دهه (95-1365)»، همراه با مریم قبادی و مریم برادران حقیر، نامه آموزش عالی، شماره 56، اسفند 1400، صص 127-162.
    «در میانه‌ی «علوم» و «معارف»، پژوهشی در تحولات رشته و برنامه درسی علوم قرآن و حدیث از 1365 تا 1395»، همراه با مریم قبادی، مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، سال 6، شماره 3، مهر 1401، صص 63-107.

ج) مصاحبه مکتوب:
    «مردم اندر حسرت فهم درست؛ ما و مسئله فهم قرآن»، ماهنامه خیمه، شماره 138، دی و بهمن 1399 (بازنشر در  ایکنا، 17 بهمن 1399).
    «باید پیش‌فرض‌های مسلّم‌انگاشته را بازخوانی کنیم»، ماهنامه خیمه، شماره 139، اردیبهشت و خرداد 1400 (بازنشر در ایکنا، 31 تیر 1400).

د) سخنرانی، کارگاه:
    «معناشناسی و کاربرد آن در مطالعات فقهی»، سخنرانی ارائه شده در دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر، اردیبهشت 1386.
    «روش‌شناسی فهم متون مقدس با تکیه بر روش‌های معناشناسی»، کارگاه برگزار شده در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه اصفهان، اسفند 1388.
    «نشانه‌شناسی چیست؟» سخنرانی ارائه شده در چهارمین نشست از «سلسله نشست‌های باستان‌ نشانه‌شناسی»، خانه هنرمندان، 2 تیرماه 1393.
    «معناشناسی روایتی و کاربرد آن در مطالعات قرآنی»، کارگاه برگزار شده ضمن اولین دوره کارگاه‌های «معناشناسی و مطالعات قرآنی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 15 آبان‌ماه 1393.
    «اخلاق حرفه‌ای در پژوهش دانشگاهی»، سخنرانی ارائه شده در دانشگاه پیام نور مرکز قائن، 30 مهرماه 1394.
    «طراحی و اجرای پژوهش معناشناختی در قرآن کریم»، کارگاه برگزار شده ضمن سومین دوره کارگاه‌های «معناشناسی و مطالعات قرآنی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 22 آبان‌ماه 1395.
    «طراحی و اجرای پژوهش با تکیه بر مطالعات قرآنی میان‌رشته‌ای»، کارگاه برگزار شده در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 18 و 19 تیرماه 1396.
    «معناشناسی ایمان در قرآن کریم»، کارگاه برگزار شده ضمن چهارمین دوره کارگاه‌های «معناشناسی و مطالعات قرآنی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 10 آبان‌ماه 1396.
    «واکاوی فرآیند ترجمه اصطلاحات علمی به فارسی با تکیه بر ترجمه اصطلاح «الگوی تنشی» (Tensive Model)»، سخنرانی ارائه شده در چهارمین هم‌اندیشی «مطالعات قرآنی و علوم انسانی: مبانی زبان‌شناختی-اصطلاح‌شناختی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 28 بهمن 1396.
    «آشنایی با پژوهش معناشناختی در حوزه قرآن و حدیث»، کارگاه برگزار شده در دانشگاه پیام نور، مرکز آران و بیدگل، 19 اردیبهشت 1397.
    «معناشناسی تقوا در قرآن کریم»، کارگاه برگزار شده ضمن پنجمین دوره کارگاه‌های «معناشناسی و مطالعات قرآنی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 30 آبان 1397.
    «از کابرد مطالعات قرآنی تا مطالعات قرآنی کاربردی»، سخنرانی ارائه شده در هم‌اندیشی کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی، ضمن نشست‌های تخصصی-دانشگاهی بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم، تهران، 31 اردیبهشت 1398.
    «رویکرد معناشناسی ساختگرا در مطالعات قرآن کریم»، کارگاه برگزار شده در دانشگاه امام صادق (ع)، 28 مهر 1399.
    «ظرفیت‌های معنایی واژه «حفظ» در خوانش آیه إنّا نحن نزّلنا الذکر وإنّا له لحاظفون»، کارگاه برگزار شده ضمن هفتمین دوره کارگاه‌های «معناشناسی و مطالعات قرآنی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 22 آبان 1399.
    «مفهوم‌شناسی و بیان‌شناسی، دو رویکرد مکمل در مطالعه واژگان و متن قرآن کریم»، کارگاه برگزار شده در دانشگاه پیام نور، مرکز آران و بیدگل، 9 آذر 1399.
    «رویکردها در معناپژوهی قرآن، از «تأویل» و «بیان» تا زبان‌شناسی جدید»، کارگاه برگزار شده در دانشگاه امام صادق (ع) (پردیس خواهران)، 27 آذر 1399.
    «کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی و چالش اختلاف در متون قرآن و حدیث»، سخنرانی ارائه شده در سلسله نشست‌های «کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی»، مرکز مطالعات قرآنی میان‌رشته‌ای، سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور، 17 دی 1399 (گزارش در ایکنا با عنوان «مباحث نظری با التفات به اختلاف ‌القرآن و اختلاف ‌الحدیث کاربردی می‌شود»، 17 دی 1399).
    «اهمیت پژوهش تطبیقی در حوزه‌های واژگانی-معنایی قرآن کریم و ترجمه‌های فارسی؛ از مسئله‌یابی معناشناختی تا تاریخ اندیشه و فرهنگ»، کارگاه برگزار شده ضمن هشتمین دوره کارگاه‌های «معناشناسی و مطالعات قرآنی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 27 آبان 1400.

تدریس
    سابقه تدریس در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد، شامل دروس علوم قرآنی، مفردات قرآن، تاریخ قرآن، تاریخ حدیث، فقه الحدیث، درایة الحدیث، روش تحقیق، زبان تخصصی، مبانی معناشناسی، کاربرد معناشناسی در قرآن کریم، معناشناسی 1 و 2، آموزه‌های روان‌شناسی در قرآن و... در دانشگاه‌ علوم و معارف قرآن، دانشگاه امام صادق (ع)، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات)، دانشگاه شاهد و دانشگاه پیام نور از 1383 تا 1400.

راهنمایی پایان‌نامه، رساله
    بادینده، هاله، نشانه معناشناسی گفتمان ظن و یقین در قرآن کریم، رساله دکتری زبان و ادبیات عرب، راهنمایی مشترک با سید ابراهیم دیباجی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، شهریور 1397.
    دلارام، سمیه، بازخوانی مفهوم «امل» در نهج البلاغه با تکیه بر روش معناشناسی ساختاری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، مرکز لواسانات، شهریور 1398. 
    حسینی فخر، سید محمد، بررسی آماری-زبان‌شناختی اختلاف قرائات در سوره‌های «اعراف» و «انفال»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، مرداد 1400.
    طیبی‌زاده، زهرا، بررسی آماری-زبان‌شناختی اختلاف قرائات در سوره‌های «فرقان»، «شعراء»، «نمل» و «قصص»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، شهریور 1400.
    هلال‌بیکی، صدیقه، بررسی آماری-زبان‌شناختی اختلاف قرائات از سوره «صفّ» تا پایان سوره «مدثّر»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، شهریور 1400.
    رحمانی، ابراهیم، بررسی آماری-زبان شناختی اختلاف قرائات در سوره‌های «نحل»، «اسراء» و سوره «کهف» تا آیه 78، دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، بهمن 1400.
    شفیعی، فاطمه، بررسی آماری-زبان‌شناختی اختلاف قرائات از آیه 79 تا پایان سوره «کهف» و سوره‌های «مریم» و «طه»، دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، بهمن 1400.
    زابلی، زهرا، بررسی آماری-زبان‌شناختی اختلاف قرائات از سوره‌های «غافر» تا پایان سوره «دخان»، دانشگاه پیام نور، مرکز قائن، بهمن 1400.