نشست مفهوم التحریر فی التفسیر التحریر و التنویر ابن عاشور برگزار شد

مفهوم التحریر فی التفسیر التحریر و التنویر ابن عاشور
از سلسله نشست‌های «تحولات پژوهش در حیطه مطالعات تفسیری قرآن کریم»
24 آذر1400

مرکز پژوهشی مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری انجمن مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی به مناسبت هفته پژوهش در تاریخ 24 آذر ماه 1400 نشستی با عنوان «مفهوم التحریر فی التفسیر التحریر و التنویر ابن عاشور» از سلسله نشست‌های «تحولات پژوهش در حیطه مطالعات تفسیری قرآن کریم» برگزار کرد. در این نشست دکتر نجم الدین خلف الله استاد دانشگاه لوران فرانسه و دکتر آلاء وحیدنیا استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به سخنرانی پیرامون این تفسیر پرداختند. نشست به زبان عربی برگزار گردید.
در ابتدای جلسه دکتر فروغ پارسا رئیس مرکز پژوهشی مطالعات قرآنی، توضیحاتی درباره هفته پژوهش و نشست‌های برگزار شده در این هفته عنوان کرد و از سخنرانان دعوت نمود سخنان خود را آغاز نمایند.
سپس دکتر وحیدنیا توضیحاتی راجع به شخصیت"محمد الطاهر بن‌عاشور" و تفسیر وی ارائه کرد. وی بیان کرد  که تفسیر بن عاشور که نام کاملش " تحریر المعنى السدید ، وتنویر العقل الجدید ، فی تفسیر الکتاب المجید" است و به اختصار " التحریر والتنویر" خوانده می شود یکی از برجسته ترین تفاسیر قرن چهاردهم است که نویسنده آن، یعنی علامه بن عاشور حدود 40 سال را صرف نگارش آن کرده است. محمد الطاهر بن عاشور (درگذشته به سال 1973 میلادی) از مفتیان اعظم تونس، و عضو مجمع زبان عربی مصر، و عضو مجمع علمی عربی دمشق بوده است که نقشی مؤثر در جنبش ملی تونس ایفا کرده است. بن عاشور برای بیش از بیست سال در تونس بر مسند قضاوت نشسته بود و نهایتاً به مرتبه فتوا ارتقاء یافت. وی همچنین ریاست مسجد اعظم زیتونه را که سومین مسجد بزرگ در جهان اسلام است را به عهده داشت.  که بارزترین آثار و تألیفات او عبارتند از:1. التحریر والتنویر. 2. مقاصد الشریعة الإسلامیة. 3. أصول النظام الاجتماعی فی الإسلام. 4. الوقف وآثاره فی الإسلام. 5. أصول الإنشاء والخطابة.

 تفسیر "التحریر و التنویر" تفسیری عصری و میانی در مقام داوری میان طوائف مفسرین و در استخراج معانی قرآن با رویکرد بیانی و تحلیلی به شمار می آید.
دکتر وحیدنیا با توجه به مقدمه مؤلف در تفسیرش به بیان ویژگی‌های تفسیر "التحریر و التنویر" و همچنین رویکرد و روش مفسر آن یعنی علامه محمدالطاهر‌بن عاشور در تفسیر قرآن پرداخت. و فهرستی از مطالب مهم علوم قرآنی که علامه در مقدمه به آنها پرداخته است را ارائه داد. مطالبی چون: تفسیر و تأویل، تفسیر به رأی، اسباب نزول، قرائات مختلف، قصص قرآن، اعجاز قرآن و ...
وی در ادامه به معرفی دکتر نجم الدین خلف‌الله پرداخته و گزارشی کوتاه از تحصیلات، فعالیت ها و علاقمندی‌های پژوهشی ایشان ارائه داد.
سپس دکتر نجم الدین خلف الله استاد دانشگاه لوران فرانسه به بیان مراد علامه محمد الطاهر بن عاشور از واژه "التحریر" در تفسیر "التحریر و التنویر" پرداخت.
درانتها نیزبه پرسش های حضار پاسخ داده شد.