"اصل مادینه هستی" و تجلی آن در فرهنگ اسلامی
گروه مطالعات ادبی و زیبایی شناسی قرآن پژوهشکده مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری انجمن ایرانی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی برگزار می کند:
درسگفتار انگاره اسطوره ای "اصل مادینه هستی" و تجلی آن در فرهنگ اسلامی
دکتر زهرا محققیان
هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
امروزه یکی از حوزه های حائز اهمیت در مطالعات قرآن کریم، توجه به اسلوب های بیانی این متن مقدس در ارائه تعالیم الهی است که از دیرباز تا به امروز، اذهان بسیاری از عالمان بلاغت و بیان را به خود مشغول ساخته است. در این راستا یکی از اسلوب های بیانی قرآن کریم در ارائه پیام هدایت، حوزه مربوط به بیان های اساطیری این متن مقدس است که در راستای بلاغت و فصاحت قرآن کریم نیز، بوده و کاربردهای مختلف زبان را متناسب با واقعیت هایی همانند در نظرگرفتن ویژگی ها و شرایط مخاطبان و زمینه های معنایی متناسب با فهم و درک ایشان، نمایان می سازد.
بطور کلی این اسلوب بیانی، در حوزه مطالعات مرتبط بااسطوره و متن مقدس واقع می شود اما با این تفاوت که به جای تحلیل مفهومی اسطوره ها(یعنی هستی شناسی و مطالعه علم الاساطیر) و یا بررسی سرشت زبانی و واژگانی عناصر و اصطلاحات قرآن کریم(یعنی بررسی رابطه سرشت زبان و اسطوره)،به رابطه اسطوره با علم بیان و بلاغت پرداخته و به عنوان یک روش بلاغی، تنها اسلوب بیانی قرآن کریم را مورد واکاوی ادبی قرار می دهد یعنی می بایست در این اسلوب بیانی، با توجه به بلاغت و فصاحت قرآن کریم، تلمیحات و اشارات انسانگونه و جاندارپندار اعراب عصرنزول از طبیعت پیرامون خود راکه در قرآن کریم بازتاب یافته اند را؛ مورد بررسی قرار دارد و به عنوان یک رویکرد ادبی، خلاق و هنری، تأثیر و عملکرد این گونه تلمیحات را در القای پیام هدایت تحلیل نمود.
از دیگرسو تقاضا برای مطالعات میان رشته ای قرآن کریم، در سالیان اخیر رواج چشمگیری یافته است. کارگاه حاضر می تواند به عنوان یکی از رویکردهای موجود در زمینه کاربست علوم ادبی در فهم قرآن کریم به علاقمندان حوزه مطالعات میان رشته ای قرآن کریم معرفی شود. ضمن آن که تبینی منطقی پیرامون رابطه میان اسطوره و قرآن کریم، طوریکه خللی در مفاهیم و تعالیم والای قرآن نداشته باشد، از دیگر ضرورت های لازم برای برگزاری این کارگاه به شمار می آید.
با توجه به مبانی فوق، نگارنده بر آن است که به بررسی تاریخی یکی از انگاره های مهم برجا مانده از اعصار باستان یعنی انگاره "اصل مادینه هستی" پرداخته و نحوه بازنمایی و تجلی آن را در آیات قرآن کریم و نیز روایات اسلامی بررسی نماید. در انتها نیز، کارکرد این گونه بیانی، در القای پیام هدایت مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
سرفصل ها و محتوای دوره آموزشی :
معرفی نظریه بیان اساطیری
معرفی نظریه های مختلف پیرامون جایگاه زنان در ادوارهای مختلف زمانی
ارائه مفصل یک نمونه از کارکردهای بیان اساطیری در القای مفاهیم قرآن کریم
با هدف افزایش دانش نظری درباره ابعاد مختلف زبان قرآن مخصوصا در اسلوب های بیانی آن
ارتقای مهارت عملی در زمینه استفاده از علوم ادبی جهت فهم پیام متن مقدس قرآن
تقویت و توانمندسازی مخاطبان برای انجام یک مطالعه میان رشته ای قرآن کریم
شرکت در این دوره برای دانشجویان و پژوهشگران رشته علوم قرآن و حدیث، ادبیات، تاریخ، علوم قرآنی، تفسیر و برای تمامی متخصصان و علاقمندان علوم انسانی مفید است.
به شرکت کنندگان گواهینامه معتبر داده خواهد شد که ارزش علمی و اداری دارد. این گواهینامه قابل ترجمه و مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.
تلفن مشاوره (در ساعت اداری) : 88624485
تهران- بزرگراه کردستان- نبش خیابان دکتر صادق آئینه وند (64 غربی)
مرکز آموزش‌های آزاد تخصصی علوم انسانی
